четверг, 3 декабря 2015 г.

Դեկտեմբերի 3-ը՝ հաշմանդամություն ունեցող անձանց միջազգային օր


Աշխարհում ավելի քան մեկ միլիարդ մարդ ապրում է այս կամ այնտեսակի հաշմանդամությամբիսկ 200 միլիոն մարդ հաշմանդամությանհետ կապված խնդիրների պատճառով զգալի դժվարությունների էհանդիպում տարբեր գործողություններ կատարելիսՈրպես կանոննրանք համեմատաբար ցածր մասնակցություն ունեն առողջապահական,կրթական ու տնտեսական բնագավառներում և առանձնանում ենաղքատության ավելի բարձր ցուցանիշներով: Հայաստանում 2013թ. դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ հաշմանդամների հաշվառման հանրապետական շտեմարանում հաշվառված է 193234  հաշմանդամ:Նրանց  մեծամասնությունը բախվում է  հասարակության կողմիցհաշմանդամության թյուր ընկալմանըԴեռեւս ԽՍՀՄ ժամանակաշրջանից հաշմանդամություն ունեցող անձանց հիմնախնդիրների նկատմամբմոտեցումը Հայաստանում  հիմնված է «բժշկական մոդելի» վրա: Այդ   մոդելի շրջանակներում հաշմանդամությունը դիտարկվում է որպեսհիվանդության հետևանքփոխկապակցված կենսագործունեության որևէտեսակի սահմանափակմամբԱրդյունքումսոցիալական աջակցությանծավալը որոշելիս  հաշվի չեն առնվում անհատական գործոնները,ինչպիսիք են անձի մասնագիտական  կարողություններըտարիքը,աշխատանքային փորձն ու նոր մասնագիտություն ձեռք բերելու հնարավորությունը և այլնԳործող համակարգի շրջանակներում հաշվիչեն առնվում նաև շրջակա միջավայրի գործոններըՎերը նշվածհանգամանքները հնարավորություն չեն տալիս ամբողջությամբբացահայտել հաշմանդամություն ունեցող անձի անհատական կարիքները,ինչը հնարավոր է աշխարհում լայն  կիրառվող «սոցիալական մոդելի»ներդրման միջոցովՎերապատրաստման և աշխատանքի բացակայությանպայմաններում հաշմանդամություն ունեցող անձանց եկամտի հիմնականաղբյուրը կառավարության կողմից սահմանված կենսաթոշակն էորն այսպահի դրությամբ (2012թսեպտեմբերկազմում է հիմնականկենսաթոշակի 100-140%-ը՝ կախված հաշմանդամության խմբիցայսինքն՝13000-18200 դրամ:
ՀՀ-ում վերոնշյալ հաշմանդամություն ունեցող անձանց հարցերով, խնդիրներով զբաղվում են պետական և մի շարք ոչ պետական, հասարակական կազմակերպություններ:


Հայաստանի Հանրապետությունում գործում են հաշմանդամների հիմնահարցերովզբաղվող մի քանի տասնյակ կազմակերպություններԻրենց ակտիվ գործունեությամբհանրապետության սոցիալական դաշտում իրենց ուրույն տեղն  ունեն.

  •   Հայաստանի  հաշմանդամների Փյունիկ” միությունը, որի  առաքելությունն էհաշմանդամների ֆիզիկականսոցիալական եւ հոգեբանական ռեաբիլիտացիան,սպորտային միջոցառումներին մասնակցությունը՝ հաշմանդամների առողջությանեւ կամքի ուժի ամրապնդման համարկյանքի դժվարություններն հաղթահարելուհամար անհրաժեշտ ունակությունների զարգացումըհաշմանդամներիիրավունքների պաշտպանությունըհասարակայնության իրազեկությանբարձրացումըհաշմանդամների պրոթեզավորումը:

  •   Հույսի կամուրջ”, որը ստեղծվել է 1996թ. և  առաքելությունն է պաշտպանելհաշմանդամություն ունեցող երեխաների և երիտասարդներինրանց ընտանիքներիիրավունքներն ու արժանապատվությունը և նպաստել նրանց սոցիալականներառմանը Հայաստանի ՀանրապետությունումԱյս ներառմանը աջակցում ենտարրական կրթություն ստանալուհամայնքային ծառայությունների և ինքնուրույնապրելու հավասար հնարավորությունների գաղափարների քարոզումը:

  •    Հայաստանի կույրերի միավորում”, որը հիմնադրվել է 1930թվականին:Միավորմանն անդամակցում են ՀՀ-ի տարածքում բնակվողտեսողությունից առաջին եւ երկրորդ խմբի շուրջ  2013  հաշմանդամներորոնքհաշվառված են կույրերի սկզբնական կազմակերպությունների  9 վարչությունների48 սկզբնական կազմակերպություններում: Միավորման նպատակն է պաշտպանելտեսողությունից առաջին եւ երկրորդ խմբի հաշմանդամների շահերն ուիրավունքներըիրականացնել նրանց սոցիալական ռեաբիլիտացիան եւ  ինտեգրելհասարակությանը:

  •   Հայաստանի խուլերի միավորում”, որը զբաղվում է խուլ և վատ լսող մարդկանց սոցիալական պաշտպանության  հարցերով: Ունի արտադրական ձեռնարկություններ, որոնք սակայն աշխատում են թերբեռնվածությամբ, ունի նաև մշակույթի տուն:
  •   Աստղիկ հաշմանդամ երեխաների ծնողների միությունըորիառաքելությունն է դարձնել հաշմանդամ երեխաներինհասարակության լիարժեք անդամներլուծել առողջությանվերականգնմանկրթությանինտեգրացման հետ կապվածհարցերըիրավունքների պաշտպանությունշրջակա միջավայրիհարմարեցումընտանիքների սոցիալական վիճակի բարելավում,ժողովրդավարական արժեքների քարոզչություն:

  •   Փրկություն”,  որի նպատակն է նպաստել հաշմանդամ երեխաների ևերիտասարդների, մասնավորապես մտավոր խնդիրներ ունեցողների ինչպես նաև նրանց ընտանիքների սոցիալական կրթական և առողջապահական հիմնախնդիրների լուծմանը: Իրականացնում է հետևյալ ծրագրերը.

1.      Ցերեկային առօրյայի կազմակերպման կենտրոն մտավոր խնդիրներունեցող երեխաների և երիտասարդների համարորը միակն է Երևանքաղաքում,
2.      Բուժմիջնորդավորման ծրագիր, որի միջոցով իրականացվում է անվճարատամնաբուժական ծառայությունտարբեր տեսակի բուժտեխնիկայիտրամադրումինչպես նաև պրոթեզավորումների իրականացում,
3.    Սոցիալ-մշակույթային ծրագիր, որը ներառում է տարբեր բարեգործականհամերգային ծրագրերնաև հումանիտար օգնություններ:

  •   Լիարժեք կյանքը”  սոցիալական ուղղվածությամբ հասարակական կազմակերպությունէ։ Այնհիմնադրվելէ  1998թհուլիսի 17-ին՝ քաղաքացիական նախաձեռնության արդյունքումշատ չանցած նախաձեռնությանը միացել են այլ նվիրյալներ եւ մասնագետներ։ Իրականացնում է հաշմանդամների համար հավասար հնարավորությունների և հավասար իրավունքների ապահովման նպատակով ուսումնական և տեղեկատվական ծրագրեր,Ստեփանավանում ստեղծել է հատուկ կարիքներով անձանց կրթության և զարգացման համայնքային կենտրոն, ուր տարվում են հետևյալ աշխատանքները`համակարգչի իմացությունլեզվի ուսուցումարտթերապիա,հոգեբանական աջակցություն և այլն:

Կենտրոնը տրամադրում է նաև անհրաժեշտ տեղեկատվություն կապվածհաշմանդամություն ունեցող անձանց հիմնախնդիրների հետ:
2009
թմարտից իրկանացնում է <<Հաշմանդամների կազմակերպություններիհզորացում հանուն առավելագույն ներառման>> ծրագիրը:

  •    ,,Սկարպ,, առողջարարական կենտրոն, որի առաքելությունն է հաշմանդամների ևբնակչության այլ խոցելի խմբերի առողջության պահպանության առաջնայինխնդիրների լուծումըհաշմանդամային սպորտի զարգացումըմասնագիտականվերականգնումը եւ զբաղվածության հարցերի լուծումը:

  •   ,,Հոգեկան առողջության հիմնադրամ,, ՀԿ, որը ազգային ոչ պետականկազմակերպություն էստեղծված՝ 1996թհոգեկան առողջության ոլորտի մի խումբմասնագետներիիրավաբանների և այլ քաղաքացիների կողմիցՀիմնադրամըպահպանում և պաշտպանում է հոգեկան հաշմանդամություն ունեցող անձանցիրավունքներըմատուցում է համայնքային ծառայություններտրամադրում էկրթական աջակցություն և բարձրացնում է հասարակության իրազեկությունըհոգեկան հաշմանդամության հարցերի վերաբերյալ:

  •   ,,Էխո,, ՀԿ, որը ստեղծվել է 2008թ.  և այն աջակցում է հաշմանդամ երեխաներին և երիտասարդներին հասարակական կազմակերպությունը՝ առաջնային նպատակ ունենալով հաշմանդամություն ունեցող մարդկանց իրավունքների պաշտպանությունն ու մատչելի պայմանների ապահովումը:

  •   ,,Կամք և կորով”, որի առաքելությունն է հաշմանդամների ինտեգրացումհասարակության մեջհաշմանդամների շահերի պաշտպանություն գործադիրիշխանության մարմիններումհաշմանդամների՝ երկրի հասարակական կյանքումակտիվ մասնակցությանն ուղղված քարոզարշավների անցկացում։ ՀԿ-ին կիցգործում է խուլերի մնջախաղի «Օվասիս» թատրոնը եւ կերամիկական ստուդիան:

  •   ,,Փարոս,, , որի գործունեության կիզակետում հենաշարժողականխանգարումներով հաշմանդամներն են: Առաքելությունն է մշակույթին եւարվեստին հաշմանդամների ներգրավվումըհամակարգչային դասընթացներիանցկացումըհոգեբանական եւ իրավաբանական խորհրդատվությանտրամադրումը։

  •   ,,Աշխարհն առանց արգելքների,, հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների և շահերի պաշտպանության ՀԿ,

  •   Հավատ”, Ունիսոն”, Աստղացոլք,, և այլ հասարակականկազմակերպություններ



Աղբյուրը՝




Комментариев нет:

Отправить комментарий